Aktualności

PTK na otwarciu wystawy „Opowieści z dziejów głagolicy” przez prezydenta Bułgarii w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie

10 października 2024 r w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie, miała miejsce wyjątkowa wizyta prezydenta Bułgarii, Rumena Radewa. Prezydent Bułgarii, razem z rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. Piotrem Jedynakiem oraz z dyrektorem Biblioteki Jagiellońskiej, prof. Remigiuszem Sapą otworzył wystawę pod tytułem „Opowieści z dziejów głagolicy”.

W wydarzeniu, zorganizowanym we współpracy z Instytutem Filologii Słowiańskiej Wydziału Filologicznego UJ, wzięła również udział Ambasador Republiki Bułgarii w Polsce, Margarita Ganewa. Na spotkanie zostali zaproszeni studenci i wykładowcy Filologii Bułgarskiej, przedstawiciele szkoły bułgarskiej „Dora Gabe”, działającej w Warszawie i Krakowie oraz członkowie społeczności bułgarskiej, mieszkający w Polsce, w tym wolontariusz Polskiego Towarzystwa Kulturalnego, Nikola Dragizhev, który jest również przedstawicielem społeczności bułgarskiej w Polsce.

Idea przygotowania dwujęzycznej, polsko-angielskiej, wersji wystawy i pokazania jej w Krakowie zrodziła się z inicjatywy Ambasady Republiki Bułgarii i Bułgarskiego Instytutu Kultury w Warszawie.

Wystawa „Opowieści z dziejów głagolicy” powstała według autorskiego projektu niedawno zmarłego prof. Jawora Miltenowa. Celem projektu jest przybliżenie szerszej publiczności zabytków piśmiennictwa starobułgarskiego zapisanych głagolicą. Głagolica to pierwszy alfabet Słowian, którym zapisano w tym języku pierwsze teksty biblijne i liturgiczne. Kolejnym alfabetem, który z czasem zastąpił głagolicę była cyrylica, stworzona nie – jak się powszechnie uważa – na Rusi, lecz właśnie w Bułgarii w X w. Wielkoformatowe plansze przedstawiały rękopisy, zapisane pismem głagolickim. Między innymi prezentowane były mszał, psałterz czy ewangeliarz z wieku XV. Ciekawostką jest to, że wspomniane rękopisy to zbiory Biblioteki Jagiellońskiej, które do Krakowa trafiły w wiekach XVIII lub XIX. Od 1390 roku w Krakowie w klasztorze św. Krzyża na Kleparzu (przez około osiemdziesiąt lat), istniała tradycja głagolicka w piśmie i liturgii. Średniowieczne państwo bułgarskie ma szczególne znaczenie w dziejach piśmiennictwa Słowian, stąd też pomysł by pokazać najcenniejsze zbiory Biblioteki Jagiellońskiej, związane z cyrylicką tradycją południowosłowiańską.

Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. Jedynak, przypomniał w swoim wystąpieniu, że „nauczanie języka bułgarskiego na krakowskiej uczelni ma ponad 100-letnią tradycję, a od ponad 70 lat niezmiennie corocznie prowadzony jest tam kierunek związany ze studiami bułgarskimi. Natomiast prof. Remigiusz Sapa stwierdził że: „Jest to okazja, by pokazać, jakie znaczenie dla rozwoju piśmiennictwa starosłowiańskiego miała średniowieczna Bułgaria i tamtejsze ośrodki, w których powstawały wspaniałe księgi i dzieła literackie”. Nie zabrakło również wypowiedzi Prezydenta Bułgarii, Rumena Radewa, który przypomniał, że „w tym roku świętujemy 1161 rocznicę powstania głagolicy”, i że „głagolica, alfabet o ponad tysiącletniej historii, wraz z cyrylicą, jest nierozerwalną częścią historii i kultury państwa bułgarskiego, Europy i Świata".

 Galeria - PTK na otwarciu wystawy „Opowieści z dziejów głagolicy” przez prezydenta Bułgarii w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie